CZY KRAKÓW MA POŻYTEK Z KLUBU FILATELISTYCZNEGO „CRACOVIANA”? Cz.3

CZY KRAKÓW MA POŻYTEK

Z KLUBU FILATELISTYCZNEGO „CRACOVIANA”?

 Cz.3

            W 2011roku krakowscy, a właściwie małopolscy, filateliści pozbawieni zostali możliwości korzystania z lokalu przy ulicy Warszawskiej 3 gdzie mieściła się administracja Okręgu Krakowskiego PZF, archiwum i biblioteka oraz pomieszczenie na spotkania wymienne filatelistów. Szczęśliwym zbiegiem okoliczności dwaj członkowie Ogólnopolskiego Klubu Cracoviana mogli udzielić pomocy w rozmowach z władzami macierzystych jednostek na temat możliwości wykorzystania pomieszczeń w ich budynkach na cotygodniowe merytoryczno – wymienne spotkania do użytku przez członków Klubu. Do 2017 roku odbywały się one w budynku zwanym potocznie „Naftą” przy ulicy Lubicz 25, a później w budynku dawnego Kasyna Oficerskiego przy ulicy Zyblikiewicza 1, gdzie również do czasu zawieszenia działalności klubowej spowodowanej koronawirusem w 2020 roku odbywały się wieczory klubowe, zebrania i okolicznościowe spotkania. Zażegnanie kryzysu lokalowego zawdzięczamy wpierw kol. Henrykowi Filipowskiemu, a następnie płk. Gustawowi Katańskiemu wiceprezesom Klubu oraz niewątpliwie przychylności władz instytucji administrujących obiekty.

            Kolejnymi problemami, które stanęły przed władzami Klubu było; uporządkowanie spraw związanych z przynależnością do Klubu, zapewnienie sprawniejszego kontaktu

z członkami, ożywienie działalności klubowej, która nie ograniczała by się jedynie do uczestniczenia w spotkaniach wymiennych, opracowanie zasad współpracy z Zarządem Okręgu Małopolskiego PZF, a także określenie kierunków działalności.

            Aktywność kol. Gustawa Katańskiego pozwoliła na szybkie rozwiązanie problemów związanych z uporządkowaniem przynależnością do Klubu poprzez wprowadzenie legitymacji i odznak. Częściowo było to wymuszone nowymi zasadami korzystania z pomieszczeń w budynku „Nafty”przez członków Klubu. Problem sprawniejszego kontaktu

z członkami został rozwiązany poprzez uruchomienie w styczniu 2012 roku klubowej strony internetowej (www.cracoviana.org) prowadzonej przez Kol. Marka Połatę. Strona internetowa służyła również Zarządowi Okręgu małopolskiego do przekazywania informacji członkom PZF-u. Współpraca z Zarządem Okręgu Małopolskiego PZF układała się pozytywnie i przy dużej życzliwości prezesa prof. dr hab. inż. Stanisława Mitkowskiego do działań podejmowanych przez Klub.

Prace nad zagadnieniami dotyczącymi sposobów ożywienia działalności klubowej

i kierunkami przyszłych działań Klubu trwały przez dłuższy okres podczas którego realizowano pomysły, podejmowano inicjatywy i dokonywano ocen uzyskanych efektów.

Przede wszystkim Klub został otwarty dla kolekcjonerów nie należących do Polskiego Związku Filatelistów. Tym samym poszerzona została baza kolekcjonerska z zachowaniem prymatu zbieraczy znaków pocztowych. Podjęto prace zmierzające do zachowania właściwej proporcji między tym co dla członków Klubu, a działalnością klubową przeznaczaną na potrzeby środowiska filatelistów. Wykorzystując aktywność i kontakty wiceprezesa Gustawa Katańskiego tworzono klubowe walory kolekcjonerskie w postaci tzw. ekscałostek, pamiątki klubowe, organizowane konkursy z zakresu filatelistyki z nagrodami, wydawano znaczki spersonalizowane, a przede wszystkim organizowano merytoryczne spotkania zwane Wieczorami Klubowymi. Ponieważ Klub odstąpił od organizowania wystaw filatelistycznych, podczas Wieczorów Klubowych (zwanych również wernisażami), autor prowadzący przygotowywał pokaz swojego zbioru oraz referat wygłaszany w formie prezentacji multimedialnej. Tym samym przypominano o zbiorach członków Klubu „Cracoviana” i o nich samych. Szczególnym przykładem był wernisaż poświęcony najstarszemu członkowi klubu pułkownikowi Mieczysławowi Herodowi z okazji 100.rocznicy urodzin z wideokonferencją i osobistymi wspomnieniami Jubilata i jego pracy

w Klubie. Wernisaże były spotkaniami dyskusyjnymi i zarazem integracyjnymi zawsze przy dużej frekwencji członków i zaproszonych gości.                          

            W planach pracy Klubu znalazło się podejmowanie tematów prac badawczych dotyczących historii poczty w Krakowie. Autorką nowego podejścia do historii poczty

w Krakowie jest członkini Klubu, dr Zofia Żukowska, która prezentowała książkę Historia poczty w Krakowie do 1920 roku na jednym z Wieczorów Klubowych.

            Zadbano w Klubie o upamiętnienie ważnych dla Krakowa rocznic do których zaliczono; 100. rocznicę Wymarszu ku Wolności obchodzoną w 2014 roku oraz 70-lecie powrotu ołtarza Wita Stwosza do Krakowa po wojennej pożodze, które przypadło w 2016 roku. Obie rocznice uczczono wydając albumy reprintów rzadkich kartek pocztowych z lat trzydziestych XX wieku odpowiednio przygotowanych i drukowanych. Albumy zyskały wielu chętnych do nabycia w kraju otrzymując pochwały za niestandardowy sposób uczczenia rocznic, a zarazem przypomnienie trudno osiągalnych emisji całostek Poczty Polskiej

z okresu II Rzeczypospolitej.

            Dla podkreślenia ważności spraw związanych z Krakowem działalność jego członków jest podporządkowana idei wyrażonej hasłem „Kraków-filatelistów obowiązek”. Na klubowej stronie internetowej pojawiają się materiały i opracowania dotyczące dziejów filatelistyki krakowskiej, akcje o nazwie „Kocham Kraków”, walory sławiące nasze miasto wydawane poza granicami kraju, różności pod wspólnym mianem „pamiątka z Krakowa”.

Strona internetowa jest stale wzbogacana przez nowe propozycje jak chociażby o pocztowym wykorzystaniu pierwszych znaczków wydanych w niepodległej Polsce w 1925/6 roku

z widokiem Wawelu. Strona ma wiele wejść Internautów, a od 2017 roku działa pod adresem www.cracoviana.eu i pod administracją Piotra Malca.

            Nieprzerwanie kontynuowana była /do końca roku szkolnego 2018/2019/ współpraca z krakowskimi szkołami mająca na celu zachęcanie dzieci i młodzieży do kolekcjonowania znaczków pocztowych. Akcja, którą nazwaliśmy, „Pół godziny dla filatelistyki” organizowana była we współpracy z przedstawicielką Poczty Polskiej S.A., Regionalnym Koordynatorem do Spraw Filatelistyki” panią Bogusławą Konieczny. Zachęcanie dzieci do zbierania znaczków prowadziliśmy zarówno przez prelekcje na temat poczty, znaczków,

jak i działań opartych na zabawach, także ruchowych, które dzieci najbardziej zapamiętywały.

            Do szczególnie ważnych prac w ramach klubu zaliczamy podejmowanie współpracy

z różnymi ośrodkami, klubami, stowarzyszeniami, muzeami w ramach promowania znaków pocztowych w tym wykorzystywania ich w formie materiału ilustracyjnego do publikacji, na wystawach i pokazach kolekcjonerskich. Typowym przykładem takiej współpracy było Muzeum Inżynierii Miejskiej w którym powstał cykl wystaw kolekcjonerskich pod wspólnym tytułem „Znaki pocztowe w służbie inżynierii”. Wśród instytucji i stowarzyszeń które podjęły współpracę znalazły się m.in. Biblioteka Jagiellońska, Akademia Górniczo-Hutnicza im. Stanisława Staszica, a także Muzeum Historyczne Miasta Krakowa i Towarzystwo Miłośników Historii i Zabytków Krakowa. Wielkimi rzecznikami wykorzystywania znaków pocztowych w wystawach kolekcjonerskich organizowanych przez różne instytucje był do roku 2016 prof. dr hab. Jerzy Bartke, a do dzisiaj prof. dr hab. inż. Stanisław Mitkowski

i wielu członków klubu.

            W 2019 roku Ogólnopolski Klub Filatelistów „Cracoviana” obchodził swoje 50-lecie. Z tej okazji ukazał się jubileuszowy numer „Filatelisty Małopolskiego” (nr 1/2019 (104)).

W numerze znalazło się wiele informacji o działalności Klubu, zapisanych zostało wiele nazwisk ludzi, którym Klub zawdzięcza swój rozwój, osiągnięcia i godne miejsce pośród krakowskich klubów. W tym jubileuszowym numerze znalazło się również coś na kształt sprawozdania z 50. lat działalności Klubu. Nie mieliśmy natomiast śmiałości zadać pytania, jak w tytule opracowania, które po prawie roku trwania pandemii przyszło nam do głowy. Może to i lepiej, bo po upływie czasu może odpowiedź będzie bardziej wartościowa, a może pozwoli także przygotować wizję działalności Klubu na czas przyszły, po pandemii.  

                                                                                                             Jerzy Duda